Tuning en het belang van een prima carburatieafstelling.

Tuning en het belang van een prima carburatieafstelling.

Het komt nogal eens regelmatig voor: een enthousiaste 2Takt liefhebber investeert een klein vermogen om zijn bromfiets of motorfiets eens flink te kietelen om met de snelste mee te kunnen. Complete motorblokken worden omgebouwd naar meer cilinderinhoud, speciale cilinderkoppen, raceontstekingen, opmaat uitlaten en zelfs membraaninlaten zijn schering en inslag.

Tijdens de eerste testritjes blijkt dat er daadwerkelijk in een bepaald gebied veel vermogen is bijgekomen maar dat het net niet dat is wat je ervan gehoopt/verwacht had…. De zoektocht naar de juiste afstelling kan beginnen.

Het zou een bloemlezing uit eigen werk kunnen zijn maar naar jaren met Big Bores en ander spul bezig geweest te zijn en het ter beschikking hebben van een testbank kan ik bevestigen dat zelfs het verzetten van 1 clippositie van de gasnaald je 1 Pk kan kosten of kan opbrengen. Laat staan wat het veranderen van de gasnaald, gasbuis of gasschuif je wel niet aan vermogen kan opleveren of kosten kan.

Het is juist daarom dat ik in dit verslag dieper in ga op het belang van een juiste afstelling van de carburatie van jouw hoog vermogende 2 Takt. Een juiste afstelling heeft een onderschat grote invloed op het vermogen maar nog belangrijker het rijgedrag van jouw geliefde brom- c.q. motorfiets. Ik zal de laatste zijn die beweert dat hij alle wijsheid in pacht heeft maar dit verslag geeft je in ieder geval een duw in de juiste richting.

Keuze van de doorsnede van de carburateur.

Het zal geen verrassing zijn dat ik een grote fan van Mikuni carburateurs ben. De carburateurs zijn makkelijk af te stellen en alle afstel- en of vervangingsonderdelen zijn eenvoudig te verkrijgen. Mikuni is niet de goedkoopste carburateur maar met enig zoeken en vergelijken is al snel veel geld bespaard. Er zijn echter veel imitatiespullen in omloop en kijk daar voor uit. Je wilt immers jouw duizenden euro’s kostende dure motor toch niet naar de haaien laten gaan omdat blijkt dat de maat op de imitatiesproeier toch veel groter bleek te zijn dan het gaatje wat er in zat…. Duur grapje.

Onderstaande grafiek geeft aan welke doorsnede jouw carburateur in relatie tot het aantal Pk’s zou moeten hebben. Mikuni geeft hierbij een bandbreedte aan. Voorbeeld: Stel je zou een motor willen hebben met circa 20 Pk dan past in dit geval een carburateur van 24 tot 26 mm doorsnede.

De carburateurs, van welke merk dan ook, worden uit doos voorzien met een standaard gasschuif, gasbuis, gasnaald en sproeierbezetting geleverd. Het is een kans op duizenden dat deze afstelling juist voor jouw motor past. Reken jouw kansen zelf maar eens uit. Mikuni heeft voor hun carburateurs de keuze uit:

tientallen gasschuiven;
38 verschillende gasbuizen;
1850 (!) verschillende gasnaalden;
75 sproeiers voor het type carburateurs die wij vaak gebruiken;
tientallen verschillende stationair sproeiers.

Het hoeft dan ook geen betoog dat je bijna een dirigent moet zijn om de instrumenten van dit gigantisch orkest op elkaar afgestemd te krijgen.

Om inzicht in jouw probleem te krijgen is het belangrijk om te weten welk onderdeel van de carburateur verantwoordelijk is voor een bepaalde gasstand. Het onderstaand plaatje geeft hier mee duidelijkheid over.

Leerlauf = stationairsproeier.
Nadeldüse-Düsennadel Durchmesser= doorsnede gasbuis.
Düsennadel clipposition= positie clip van de gasnaald.
Düsennadel Konus= conus gasnaald.
Hauptdüse= hoofdsproeier.

Inmiddels is er voldoende informatie op internet te vinden hoe je de juiste hoofdsproeierbezetting moet vinden en dat is dan ook de reden dat ik er hier niet dieper op in ga.

Vanuit de praktijk hoor ik dat veel liefhebbers kampen met het probleem dat op 12% tot 50% van het gas de 2Takt motorfiets als het ware volloopt. Bij het opendraaien van het gas begint de motorfiets eerst te proesten en na enig horten en stoten volgt dan als ware een explosie van kracht. Inmiddels zijn de anderen je al 10 tot 20 meter vooruit gesneld. Dit probleem gaat vaak hand in hand met dezelfde symptomen als hierboven beschreven wanneer je in lage toeren wilt blijven rijden. Niet erg prettig tijdens een toerritje..

De motor staat als het ware te rijk en door het laten zakken van jouw naald hoop je dit probleem op te lossen. Echter zelfs de laagste stand van de naald (Het clipje zit dan in de hoogste stand waardoor de naald zo diep mogelijk zit) biedt geen soelaas. Ook het testen van andere naalden biedt geen soelaas. Hoe kun je dit probleem dan het beste tackelen?

De Gasschuif

De gasschuif heeft de grootste invloed om het rijgedrag van jouw 2Takt te beïnvloeden. Door middel van de grootte van de schuine zijde achter op de gasschuif beïnvloed je de mate van hoeveelheid lucht die jouw motor krijgt. Hoe schuiner hoe meer lucht jouw 2 takt krijgt. Speciaal in het gebied van 12 tot 25% van jouw gas. Hieronder een grafiek hoe dit bij een Mikuni zit:

CA 2,0 = de gasschuif met grootte 2
CA 2,5 = de gasschuif met grootte 2,5
CA 3,0= de gasschuif met grootte 3,0

De gasschuiven van Mikuni zijn genummerd. Je vind het nummer aan de onderkant van de gasschuif. Ieder type carburateur kan voorzien zijn van een ander nummer (lees grootte). Voorbeeld: de Mikuni VM24-489 wordt vanaf fabriek voorzien met een 2,0 gasschuif. Als je nu kijkt naar het verschil tussen een 2.0 en een 3.0 in de grafiek dan blijkt dat je de hoeveelheid mengsel dat naar de motor vloeit met 16 tot 20% kunt beïnvloeden. Met een 3.0 krijgt de motor dus veel minder brandstof in de lage toeren. Bij volgas heeft de gaschuif dus geen invloed.

De Gasnaald

Ook de vorm en de lengte van de naald kan van invloed zijn op het vermogen en rijgedrag van jouw 2Takt motorfiets. Een dikkere naald in het eerste gedeelte van de naald laat bv ook minder brandstof door.

De op de Mikuni gasnaald te vinden cijfer- en lettercombinatie geeft de volgende afmetingen aan:

1. de lengte van de gasnaald
2. aantal afschuiningen ( conus)
3. hoek van de afschuining ( conus)
4. diameter van het cylindrische ( rechte) gedeelte
5. serienummer van Mikuni als herkenning van 1e fabricage voor specifiek merk.

Voorbeeld: 6AEL1-60
6 = de lengte van de gasnaald ligt tussen 60,00 en 69,90 mm
A = 1e conus ( 15 minuten)
E = 2e conus ( 1 graad en 15 minuten)
L = 3e conus ( 3 graden)
01= serienummer
60= diameter van het cylindrische ( rechte) gedeelte is 2,60 mm
De afschuining ( conus) van de gasnaald wordt als volgt aangegeven:
A= 15 min. B=30 min. C=45 min. D=1 graad E=1graad -15 min. F= 1 graad 30 min. G=2 graad 45 min. Etc.

Met behulp van de cijfer/lettercombinatie bepalen we de gewenste vorm en dus ook het gewenste rijgedrag van de Kreidler. Het gaat hier te ver om in detail te treden maar ik gebruik een excell programma om het gedrag van de gasnaald met andere naalden te vergelijken. Hier een voorbeeld van een aantal naalden uit de 4 en 5 serie:

Zodra je de gewenste naald hebt geplaatst dan kun je door middel van de clippositie de hoeveelheid brandstof wat meer fine tunen. De grafiek laat je zien dat je met de positie van de gasnaald 10 tot 16% kunt corrigeren.

Als laatste kun je met de gasbuis nog hele kleine veranderingen toepassen. Mocht je bv de naald bevallen maar staat die net iets te arm of te rijk dan kan je door het plaatsen van de juiste gasbuis dit mooi corrigeren. Onderstaande grafiek geeft hier een mooie indruk van.

N-8 heeft de kleinste doorsnede.
O-0 heeft het midden.
O-2 heeft de grootste doorsnede.

Tot slot een aantal afstelgegevens van bepaalde Mikuni carburateurs. Het zijn slechts waarden om je richting te geven in welke hoek je het moet zoeken. Controleer altijd jouw bougiebeeld. Die spreekt immers altijd de waarheid…

Mikuni VM20-151

50cc origineel

Gasschuif 2,5
Gasnaald 4DH11-3
Gasbuis O-6
Stationairsproeier 30
Hoofdsproeier 80
Luchtfilter origineel

50cc snel 4 poorter

Gasschuif 2,5
Gasnaald 4I04
Gasbuis O-6
Stationairsproeier 30
Hoofdsproeier 105
Luchtfilter Origineel zonder zeefje maar met 3 gaten en geen tules in het frame

Carburateur Mikuni VM24-489

Uit de doos de volgende bezetting:

Gaschuif 2,0
Gasnaald 5I14
Gasbuis N-8
Stationairsproeier 30
Hoofdsproeier 210

De Kreidler 60cc vertoonde het gedrag van vollopen onderin en liep niet fijn door de versnellingen heen. Bij het uit de bocht komen pakte hij bovendien laat op.

Uiteindelijk zijn we uitgekomen op de volgende carburateurbezetting:

Gasschuif 2,5
Gasnaald 5H22
Gasbuis N-8
Stationairsproeier 30
Hoofdsproeier 340*
* voor de aanpassing van gasschuif en gasnaald reed hij met een 350.
Luchtfilter: Twinair.

Resultaat
De Kreidler pakt bij ieder toerental prima op en trekt moeiteloos door al zijn versnellingen heen naar zijn top..

Mikuni VM24-512
Dir is de instelling van de Black Mamba 15 Pk 60cc set

Hoofdsproeier: 250
Gasschuif: 1,5
Gasnaald: J8 4H16 Clip 2
Gasbuis O-0
Stationairsproeier: 40
Luchtschroef: 1 open
BMP Kelk
Luchtfilter: Twinair.

Mikuni TM24-9
Hier de instelling van een zuigergestuurde snelle 50 en 60cc:

Hoofdsproeier: 120
Gasschuif : 3,5
Gasnaald: 5L-01 (clip op stand 2) 2 mm ingekort
Gasbuis: Q-0
Stationairsproeier: 12,5
Luchtschroef: 1,75
Luchtfilter: originele luchtfilter zonder gaasje en 3 extra gaten

Mikuni VM26-665 supersnelle Zuigergestuurde 60cc

Hoofdsproeier: 175
Gasschuif: 3,0
Gasnaald: J8 4I04 Clip 2
Gasbuis O-0
Stationairsproeier: 30
Luchtschroef: 1 1/3 open
Luchtfilter: originele luchtfilter zonder gaasje en met 4 extra luchtgaten

Mikuni VM26-665 80cc MHR Membraan

Hoofdsproeier: 330
Gasschuif: 3,0
Gasnaald: J8 4H16 Clip 2
Gasbuis O-0
Stationairsproeier: 37,5
Luchtschroef: 1 open
Kelk: ja BMP kelk
Luchtfilter: niet aanwezig